نقش صنایع دستی در انکشاف توریزم بامیان(قسمت آخری)

  عباس"خاوری" مسئول موزیم ولایت بامیان در رابطه به نقش صنایع دستی درانکشاف توریزم درولایت بامیان چنین میگوید، یکی از شاخه های فرهنگی هرقوم مربوط به هنری دستی با طراحی های بومی منطقه شناخته می شود، از این سبب یکی از نشانه های فولکلوریک هرمنطقه ومردم صنایع دستی منحصر به همان منطقه می باشد.

با به فروش رساندن صنایع دستی وعواید بدست آمده از صنایع دستی رونق اقتصادی صورت می گیرد ومی توان سبب انکشاف توریزم در بخش صنایع دستی باشد. آقای خاوری می افزاید که برنامه های آموزشی دربخش صنایع دستی از طرف بنیاد انکشافی آغاخان برنامه ایکو توریزم وبرنامه انکشاف روستایی از طرف ریاست انکشاف دهات دایر گردیده است. ایشان میگوید در صورت  افراد مسلکی که دربخش صنایع دستی مهارت دارد رهنمایی شود وبازار یابی درست صورت گیرد صنایع دستی بامیان آیندۀ روشن پیش رو خواهد داشت.  بنابر این صنایع دستی و گردشگری ارتباط تنگا تنگ باهم دارد.

عبداللطیف" عظیمی" آمیر بازاریابی اتحادیه توریزم بامیان درمورد نقش صنایع دستی درانکشاف توریزم بامیان چنین نظر دارد، تولید صنایع دستی باعث معرفی فرهنگ مردم این سرزمین می شود، وقت توریست وارد منطقه می شود تنها چیزی که توجه آنها را جلب می کند داشته های فرهنگی آن جامعه می باشد.

آنچه مهم است سوغات مخصوص بامیان تولید گردد تا توریست به میل خویش خریداری کند وباعث معرفی فرهنگ وجلب بیشتری توریست گردد. وی می افزاید در قسمت بازار یابی صنایع دستی برنامه های صورت گرفته است ازجمله می توان تذکر داد برگذاری جشنواره های فرهنگی بخصوص نمایشگاه های صنایع دستی که ضمن معرفی وبازار یابی خرید وفروش نیز صورت گرفته است. تبلیغات از طریق رسانه ها برای بازاریابی نیز به شکل نسبی صورت گرفته است که خالی از فایده در بخش بازار یابی نبوده است، بخاطر که گردشگران صنایع دستی جامعه میزبان را خریداری می نماید و از آن استفاده می کند بنابر این صنایع دستی وگردشگری باهم رابطه دارد.

آقای عظیمی به این نظراست که صنایع دستی یکی از بخش های مهم در جلب وجذب توریست دربامیان می باشد، که عاید توریست به شکل مستقیم به مردم محل از طریق به فروش رساندن صنایع اش بی رسد.  درصورت که برنامه های آموزشی صورت بیگیرد که به شکل باکیفیت تر در بازار عرضه گردد صنایع دستی بامیان آینده خوبی پیش رو دارد.

سیدعبدالله"شهاب" مدیرمرکزفرهنگی علی سینا میگوید که صنایع دستی می تواند سبب انکشافات متعدد ازجمله انکشاف توریزم درولایت بامیان شود، اما متأسفانه هیچ توجهی درقسمت معرفی صنایع دستی صورت نگرفته است. مسئولین ذیربط هیچ گونه برنامۀ درقسمت معرفی صنایع دستی انجام نداده است، صنایع دستی بامیان زمان می تواند سبب جذب توریزم شود که از طریق تبلیغات به جهانیان معرفی شود.

ایشان می افزاید که در ولایت بامیان مسئولین بجز صنایع دستی مانند پوشاک به صنایع دستی چوبی وسنگی اهمیت نمیدهد.

زهرا"کاظمی" یکی از زنان تجارت پیشه دربخش صنایع دستی درولایت بامیان میگوید که بامیان ولایت است که ازقدامت تاریخی بسیار زیاد برخوداراند، وسالانه توریست های زیادی ازاین ولایت دیدن می کند، واین توریست ها  صنایع دستی بامیان را نیزخریداری نموده با خودشان می برد، بنابراین بخاطرکه صنایع دستی هرملت بیان گرفرهنگ همان ملت است بیش تری گردشگران بخاطردیدن فرهنگ های مختلف سفرمی کند واین باعث می شود  صنایع دستی که توسط گردشگران به دیگرکشورها می رود جهانگردان دیگررا نیز تشویق نموده به بامیان بی کشاند.

دلایل که صنایع دستی بامیان انکشاف نکرده

  سید عبدالله"شهاب" میگوید که بی توجهی دولت، عدم تشویق صنعت کاران، عدم بازاریابی مناسب برای صنایع دستی باعث نا امیدی صنعت کاران شده است. وی میگوید که صنعت کاران نمی تواند از طریق تولید صنایع دستی مخارج خانواده اش را تأمین نماید بنا براین ازتولید صنایع دستی دست کشیده به کار های دیگر روی می آورد.

خانم کاظمی یکی از زنان تجارت پیشه ولایت بامیان به این نظراست که دلیلی اصلی که صنایع دستی بامیان انکشاف نکرده عدم شایسته سالاری است. خانم کاظمی می افزاید هر برنامۀ که از طرف مؤسیسات ویا اورگانهای ذیربط دایر می شود ازطرف ریاست امور زنان بامیان اشخاص به آنجا معرفی می شود که با صنایع دستی هیچ گونه آشنایی ندارد، وی میگویدکه قوم گرایی باعث عقب ماندگی صنایع دستی درولایت بامیان شده است. خانم کاظمی میگوید که ازتمام ولسوالی های ولایت بامیان صنایع دستی را جمع آوری می نماید. ودرهر ولسوالی برای زنان صنعت کار مواد توزیع می نماید ودربدل کار آن ها برای شان معاش میدهد، وبیشترین فروش را هم پوشاک دارد وگردشگران آمریکا، نیپال، کانادا وانگلستان نسبت به دیگرگردشگران به صنایع دستی بامیان علاقه مند تر است.

آقای خاوری عدم مارکتینگ درست، تقویت نشدن مراکز تولید صنایع دستی وعرضه نشدن صنایع دستی به بازار های ملی وبین المللی وکمبود نیروی انسانی مسلکی عوامل عدم رشد صنایع دستی در ولایت بامیان می باشد. وی می افزاید نمد اعلی در ولسوالی ورس، گلیم در ولسوالی یکه ولنگ، قالین در مرکز بامیان وسوزن دوزی ها در سیغان وکهمرد به صورت عالی تولید می شود واز کیفیت بالایی برخوردار است.

آقای عظیمی نبود برنامه های دوامدار وراه نیافتن در نمایشگاه های بین المللی در کشورهای خارجی را دلیلی عمدۀ انکشاف نکردن صنایع دستی در ولایت بامیان می داند.

مناقشه

  صنایع دستی در هرزمان ودر هر مکان همرا با انسان ها بوده است چرا که انسان ها همیشه تلاش کردن تا به چیز های که دنبالش است بیرسد، بنا براین برای ساختن لباس وهمچنان ابزار های جنگی وابزار برای شکار حیوانات تلاش نمودن ودر هرزمان آنچه طبیعت تقاضا می کرد انسان ها تلاش کرد تا بی سازد. صنایع دستی هر جامعه یا هرملت بیان گر فرهنگ ودارایی های فرهنگی همان ملت یا جامعه است.

وهمچنان شخص تولید کنندۀ صنایع دستی کوشش می نماید که داشته های فرهنگی جامعه خویش را از طریق صنایع دستی به جهانگردان معرفی نماید، این رسم ورواج در هرکجا وبین تمام جوامع است شخص که از سفر باز میگردد برای قوم وفامیل شان سوغات میاورد، وگردشگران وقت که برای گذزان اوقات فراغت به جاهای دیدنی سفرمی کند زمان بازگشت به سوغات نیاز دارد وصنایع دستی همان جامعه مقصد می تواند سوغات گردشگران را تشکیل دهد.

صنایع دستی هزاره جات همیشه از کیفیت بالایی برخودار بوده است، در دوران قدیم لباس های پشمی که زنان هزاره می ساختن لباس های رسمی شاه زاده گان ایران وافغانستان را تشکیل میداد اما پس از سال 1893 صنایع دستی هزاره جات رو به نابودی رفت، صنایع دستی بامیان نیز در طول تاریخ از اهمیت بالایی برخوردار بوده است و همیشه مورد توجه جهانگردان قرار داشته است، که فعلاَ هم صنایع دستی بامیان در خانه های که علاقه مندی به صنایع دستی بامیان دارد خود نمایی می کند. 

نتیجه گیری

  طبق تحقیقات که پیرامون موضوع نقش صنایع دستی درانکشاف توریزم بامیان انجام دادم،  باتوجه به حیثیت وجایگاه ویژه ای صنایع دستی  درجامعه سنتی وفقیر ما، ومشاهده وضع نابهنجاروبی توجهی مزمن درقبال این بخش مهم فرهنگی واقتصادی، بدین نتیجه میرسیم که اگر روند بی توجهی وبی تفاوتی ازسوی مسئولین امور درقبال صنایع دستی ادامه یابد درآتیه نه چندان دوربخش های نیمه فراموش شده این بخش هنردرجامعه بلاکشیده مان روبه ویرانی نهاده ودرگورستانی فراموشی دفن خواهند شد.

پس برماست تابرای این مهم تلاش های بیشتروجدی تری را روی دست گرفته وبا هماهنگی با مسئولان امور واداره های ذیربط، این رکن اساسی فرهنگی اقتصادی عامیانه سرزمین مانرا قوت بخشیده وآنرا رشد وتوسعه دهیم، تا این بخش مهم فرهنگی وعنعنوی میهن مان برای جهان گردان وسیاحان با روحیه حقیقی اش معرفی شود وتوجه جهان توریزم را به خویش بخواند.

البته این همه آرزو وامید بیشتر درگرودلسوزی دقیق وحساب شده ای آگاهان امور ومسئولان مربوطه می باشد که اگراین قشر تلاش جدی را دراین راستا از خویش به خرج دهند درآینده نه چندان دور شاهد رشد وافزایش این صنایع درولایت باستانی بامیان خواهیم بود که رشد وافزایش این روند می تواند گوشه ای ازفرهنگ غنی وفولکوریک مانرا برای جهانیان به نمایش گذاشته وزمینه کار ودرآمد اقتصادی را برای قشرزیادی ازهنر مداران این محیط فراهم سازد.

باتوجه به کوهستانی بودن، زمستانی طولانی وبیکاری های فصلی ولایت بامیان احیاء صنایع دستی برای توسعه روستا های این ولایت یک امر ضروری تلقی می شود ولی بابودن آثارباستانی وجاذبه های گردشگری بامیان صنایع دستی را به عنوان کالای لوکس تجارتی تبدیل می کند، رشداین دوصنعت درکنارهمدیگرفقرشکننده را نابود کرده ایجاد اشتغال می کند، وموجب توسعه بامیان شده کمک به تراز تجارتی می نماید.

رشد صنایع دستی بخش ازکارهای زیربنا برای توسعه است، که نیاز به زمان زیاد وسرمایه کلان ندارد، بامعیار توسعه سالم هماهنگی دارد. ازسوی دیگر تجارت آن تبادل فرهنگی است وموجب شناسایی کشور وتقویت کننده صلح جهانی است. بنا به گفته ای صنعت کاران و اشخاص که درمورد صنایع دستی معلومات دارد در صورت که صنعت کاران تشویق شود، بازار یابی درست صورت گیرد واز طریق تبلیغات صنایع دستی به جهانیان معرفی شود نقش خوبی می تواند در انکشاف توریزم داشته باشد.

منابع ومأخذ

1- احمدی، میرهارون؛ جغرافیایی اقتصادی افغانستان. کابل، نامی، 1391.     

2- آسایش، حسین؛ اقتصاد روستایی. تهران، دانشگاه پیام نور،1383.

3- بنووال، دکتور محمد افضل؛ فولکلورشناسی. کابل، سعید، 1384.

4- حیدری، گلشاد؛ بامیان در دوسدۀ اخیر. مطبعه اکبر، کابل، 1391.

5- رحمانی یزدری، علی جان؛ شیعه ها، هزاره ها ومحرومیت زدایی(موانع وراهکارها). مشهور، قم، 1382.

6- عظیمی، محمدعظیم؛ بنیاد های جغرافیایی اقتصاد افغانستان. خراسان، کابل، 1390.

7- عظیمی، محمدعظیم؛ جغرافیایی ولایت بامیان (طبیعی، انسانی، اقتصادی). الهدا، کابل، 1391.

8- عظیمی، محمدعظیم؛ جغرافیایی توریستی افغانستان(اصول ومبانی). خراسان، کابل، 1391.

9- موسوی، سیدعسکر؛ هزاره های افغانستان(تاریخ، فرهنگ، اقتصاد، سیاست). مترجم اسدالله شفایی، قم، اشک یاس، 1386.

10- مهدوی، مسعود؛ مقدمۀ برجغرافیایی روستایی ایران. سمت، تهران، 1377.

11-  فرهنگ صنف دهم، وزارت معارف، کابل، 1393.

12 - اینترنت:

http://antque-handicrafts.com/videos/sere-mina

http://tebyan-zn.ir/news-art/handicraft

ضمیمه 1

پرسش نامه

1-صنایع دستی چگونه می تواند سبب انکشاف توریزم در ولایت بامیان شود؟

2-گردشگری وصنایع دستی چی ارتباط می تواند باهم داشته باشد؟

3- دلیل که صنایع دستی بامیان انکشاف نکرده درچیست؟

4- صنایع دستی مشهور دربامیان کدام نوع از صنایع دستی می باشد ودرکدام ساحات ولایت بامیان ساخته می شود؟

5- آیا تا حالا کدام برنامه های آموزشی در بخش صنایع دستی از طرف ارگان های ذیربط در ولایت بامیان دایر شده است؟

6- صنایع دستی بامیان را گردشگران کدام کشورها بیشتر خریداری می کند؟

7- آیا در قسمت بازاریابی صنایع دستی کدام برنامه های صورت گرفته است؟

8- نظر شما در مورد آیندۀ صنایع دستی درولایت بامیان چیست؟

ضمیمه 2

1- عبداللطیف"عظیمی"، ولایت بامیان، ولسوالی یکه ولنگ، 24ساله، آمیربازاریابی اتحادیه توریزم بامیان، تاریخ مصاحبه،14/8/1393.

2- عباس"خاوری"، ولایت بامیان، ولسوالی مرکز، 26ساله، مسئول موزیم بامیان، تاریخ مصاحبه،14/8/1393.

3- سید عبدالله"شهاب" ولایت بامیان، ولسوالی مرکز، 40ساله، مدیرمرکزفرهنگی علی سینا، 10/8/1393.

4- زهرا" کاظمی" ولایت بامیان، ولسوالی مرکز، 37ساله، تجارت پیشه، تاریخ مصاحبه، 10/8/1393

پیشنهادات

1- در دیپاتمنت توریزم مضمون به نام صنایع دستی واهمیت صنایع دستی در معرفی فرهنگ، اشتغال زایی، توسعه اقتصادی ونقش صنایع دستی در رفع بیکاری باید تدریس شود.

2- سمینار های علمی در مورد صنایع دستی از طرف استادان دانشگاه دایر شود تا محصلین بی تواند به اهمیت این صنعت پی بیبرد.

3- باید درمورد شناساندن وبازاریابی صنایع دستی تبلیغات صورت بگیرد تا صنایع دستی بامیان به جهان گردان معرفی شود.

4-  باصنعت کاران جلسات دایر شود تا آنها به تولید صنایع دستی انگیزه پیدا کند.